Những kiêng kỵ trong văn hóa tâm linh và đời sống Nhật Bản

Khi đặt chân đến một nơi lạ hoặc sinh sống tại một đất nước mới, tìm hiểu về văn hóa của vùng đất đó luôn là việc cần làm. Điều này không chỉ giúp bạn hiểu hơn về cách sống, cách nghĩ của người dân nơi đây mà còn tránh sự thất lễ trong giao tiếp thường ngày dẫn đến những mất lòng không đáng có.

Giống Việt Nam, Nhật Bản cũng là quốc gia Á Đông với nhiều nét văn hóa và phong tục tập quán mang đậm bản sắc dân tộc. Vì vậy, người dân xứ sở hoa anh đào cũng có các kiêng kỵ riêng trong nếp sinh hoạt hàng ngày. Hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa và nguồn gốc của những điều cấm kỵ ở Nhật Bản qua bài viết dưới đây.

Những Điều Kiêng Kỵ Trong Văn Hóa Tâm Linh Của Người Nhật

Điều kiêng kỵ trong bữa ăn

Không dùng đũa gõ vào bát: với người Nhật, “gõ đũa” là hành vi xấu và âm thanh tạo ra khi đũa chạm vào bát cơm được quan niệm là lời mời gọi ma quỷ. Chính vì vậy, từ khi còn bé, trẻ em Nhật đã được dạy dỗ cẩn thận, tránh hành động nghịch ngợm này trên bàn ăn. Ngoài ra, khi bạn đi ăn tại quán, đừng bao giờ gõ đũa vào bàn hay bát ăn để gây sự chú ý với người phục vụ.

Không dùng đũa chuyền thức ăn: hành động dùng đũa trao thức ăn cho người khác được xem là “nối đũa” – là hành động liên tưởng đến việc thu thập tro cốt người chết. Đây là điều kiêng kỵ trong bữa ăn vì nó mang đến vận rủi. 

Dùng đũa chuyền thức ăn được quan niệm mang đến vận rủi tại Nhật - Nguồn: tourchaua.net

Tại Nhật, khi hỏa táng người đã khuất, hai người sẽ dùng đũa gắp và chuyền tro cốt vào bình đựng hài cốt. Người Nhật quan niệm rằng việc chạm vào người chết sẽ mang đến điềm xấu. Nếu một người gắp tro cốt thì phải gánh chịu tai ương một mình, nên mới có phong tục hai người nối đũa truyền tro cốt để điềm xấu này giảm đi một nửa. 

Không cắm đũa lên bát cơm: ở Nhật, người ta chỉ cắm đũa lên bát khi đó là bát cơm cúng đặt lên bàn thờ người đã khuất. Vì vậy, hành động cắm đũa lên bát cơm nói riêng hay thức ăn nói chung là cấm kỵ trong bữa ăn của người Nhật.

Người Nhật chỉ cắm đũa lên bát khi cúng - Nguồn: youtube

Điều kiêng kỵ khi ngủ

Không ngủ quay đầu về hướng Bắc vì hướng Bắc là hướng người Nhật đặt người đã mất nằm. Cho nên nằm ngủ quay đầu về phía Bắc gợi hình ảnh người chết khiến người Nhật rất kỵ. Bạn nên chú ý vấn đề này khi ghé chơi nhà người bản xứ và nghỉ lại qua đêm.

Điều kiêng kỵ về số 4 và số 9

Trong tiếng Nhật, số 4 đồng âm với chữ “Tử” nên người Nhật rất kỵ vì số 4 tượng trưng cho điềm gỡ và sự bất hạnh. Nếu bạn để ý, trong các khách sạn hoặc tòa nhà ở Nhật sẽ không hề có sự hiện diện của con số kiêng kỵ này. Ví dụ như sau tầng 3 sẽ là tầng 3A hoặc tầng 5, cạnh phòng số 3 là phòng 3bis. Trong bệnh viện, số 4 lại càng kiêng kỵ vì gợi đến vấn đề nhạy cảm không ai mong muốn. 

Số 4 đồng âm với chữ "Tử" là số đại kỵ tại Nhật - Nguồn: newwindows.edu.vn

Ngoài số 4 đại kỵ, số 9 được phát âm giống chữ “Khổ” cũng bị xem là nên tránh sử dụng. Tuy không mang tính kiêng kỵ cao như số 4, bạn vẫn nên lưu ý về ý nghĩa của số 9 trong quan niệm của người Nhật để tránh những hiểu lầm không đáng có. 

Những Điều Cần Lưu Ý Trong Văn Hóa Đời Sống Nhật Bản

Khi đến thăm nhà người khác

Không mang giày vào nhà: Ở hầu hết các nhà tại Nhật, khi vào trong bạn sẽ thấy một bậc cửa nhỏ. Người Nhật gọi nơi này là “genka” – nơi để khách cởi giày và xếp gọn gàng tại đây.

Người nhật luôn cởi giày và xếp gọn gàng nơi bậc cửa khi vào nhà - Nguồn: baoquangninh.com.vn

Hãy mang một món quà cho gia chủ: Sẽ là một thiếu sót lớn khi bạn đi tay không đến nhà người khác, hãy mua một o-miyage - món quà nhỏ để tặng chủ nhà. Của cho không bằng cách cho, người Nhật luôn quan trọng hình thức vì vậy bạn đừng quên gói quà cẩn thận trước khi trao tặng. Thời điểm thích hợp nhất để đưa quà là ngay khi bạn vừa đến, hãy nói "O-jama shimasu!" (Xin lỗi vì đã làm phiền bạn) khi trao quà. 

Tặng quà cho gia chủ là phép lịch sự cần có khi đến thăm nhà người khác tại Nhật  - Nguồn: inspirebyliiq.com

Các vật dụng tránh tặng làm quà

Khăn mùi xoa: theo truyền thống, người Nhật chỉ tặng khăn mùi xoa khi muốn cắt đứt mối quan hệ. Bạn hãy lưu ý điều này để tránh hiểu lầm và làm xấu đi mối quan hệ của mình.

Hoa cúc hoặc các đồ vật có hình hoa cúc: đây là loài hoa biểu trưng cho gia tộc hoàng thất, bạn nên tránh mua làm quà tặng dân Nhật Bản.

Giày, dép, tất chân, quần áo lót: dù cho đây là những món đồ cơ bản mà ai cũng có nhu cầu sử dụng nhưng bạn sẽ bị xem là thiếu tôn trọng hoặc bất lịch sự khi tặng người Nhật những vật này. Họ quan niệm đây là những đồ thường bị đạp dưới chân, không phù hợp để làm quà tặng vì sự thấp kém của chúng. 

Những việc cần tránh nơi công cộng

Không đi bộ phía bên phải: khác với Việt Nam, người Nhật luôn đi bộ ở lề bên trái.

Không đứng lộn xộn khi đi thang cuốn: người Nhật thường đứng bên phải của thang cuốn và luôn dành một lối đi trống cho những người đang vội.


Ở Nhật, người dân luôn chừa một lối đi trống trên thang cuốn cho những người đang vội  - Nguồn: baomoi.com

Không vừa đi vừa ăn trên đường: người Nhật rất tôn trọng không gian chung thậm chí ngay cả trên đường phố. Chính vì vậy, ăn trên đường là điều không nên làm ở Nhật và bị xem là mất lịch sự, khiến người xung quanh khó chịu.

Không gây ồn ào trên tàu điện ngầm: tàu điện ngầm là phương tiện di chuyển chính của người Nhật và đương nhiên là bạn không được gây ồn ào như nói chuyện lớn tiếng, nghe nhạc loa ngoài hay trả lời điện thoại trên tàu điện nếu bạn không muốn bị nhìn như kẻ thô lỗ và bất lịch sự.

Mọi người đều có ý thức giữ trật tự khi đi tàu điện ở Nhật  - Nguồn: ohanews.sohacdn.com

Không đưa tiền tip: Đây là điều không nên làm ở Nhật mà bạn cần lưu ý khi thanh toán tiền. Người Nhật có quan niệm rõ ràng về tiền bạc và có lòng tự tôn rất cao. Chính vì thế, việc đưa tiền tip hay tiền bo là điều sỉ nhục với người Nhật hoặc thể hiện thái độ không hài lòng về chất lượng phục vụ. Khi bạn gửi tiền tip, người đối diện sẽ không thấy vui và sẽ gửi trả lại bạn. 

Khái niệm tiền tip không tồn tại trong xã hội Nhật Bản  - Nguồn: baonet.today

Không mặc cả: Đây là một trong những điều cần lưu ý khi đến Nhật mà người Việt mình cần nhớ. Người Nhật không “chém” giá và các món hàng ở Nhật đều được bày bán với nhãn giá rõ ràng dù ở siêu thị lớn hay tại các cửa hàng bán lẻ. Vì vậy, bạn không nên trả giá để làm mất lòng người khác vì đây là giá niêm yết.    

Đây là top những điều cấm kỵ ở Nhật Bản, đặc biệt là khi bạn đang sinh sống, học tập và làm việc tại đất nước mặt trời mọc này. Hãy luôn nhớ bài học “nhập gia tùy tục” này để cuộc sống của bạn dễ dàng hơn và luôn được mọi người xem trọng, yêu quý.