Hướng dẫn xin trợ cấp nghỉ ốm ở Nhật: Điều kiện, mức hưởng và thủ tục xin trợ cấp

Trợ cấp ốm đau ở Nhật là khoản bạn được bảo hiểm y tế chi trả khi bạn bị ốm đau, bệnh tật và không thể làm việc. Đây là điều không ai mong muốn bởi nếu ốm kéo dài, các khoản chi phí kéo theo sẽ là gánh nặng của nhiều bạn. Tuy nhiên, các chế độ trợ cấp của bảo hiểm xã hội đối với người lao động ở Nhật rất tốt. Vì vậy, bạn có thể xin trợ cấp ốm đau để giảm bớt chi phí.

1. Điều kiện nhận trợ cấp ốm đau 

Không phải lúc nào bạn cũng được hưởng trợ cấp ốm đau. Chế độ này chỉ dành cho những người đáp ứng bốn điều kiện sau đây:

► Điều kiện 1: Bệnh tật hoặc chấn thương cần điều trị y tế vì lý do khác ngoài công việc

Bởi nếu bạn bị bệnh tật hoặc chấn thương trong quá trình làm việc thì chế độ bạn được hưởng là bảo hiểm tai nạn lao động (労災保険) chứ không phải trợ cấp ốm đau (傷病手当金). Ngoài việc được chi trả các chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện thì nếu bạn điều trị ngoại trú (tại nhà), bạn vẫn có thể nhận khoản trợ cấp này.

► Điều kiện 2: Bệnh tật và thương tích không thể làm việc

Điều kiện tiếp theo là việc bạn không thể tiếp tục được công việc do đang điều trị. Tiêu chí này căn cứ vào các kết quả chỉ định của bác sĩ, kết quả đánh giá dựa trên sức khỏe của bạn và tính chất công việc.

► Điều kiện 3: Nghỉ tối thiểu 4 ngày để điều trị bệnh

Bởi 3 ngày đầu nếu còn phép thì bạn vẫn có thể lấy phép 3 ngày này. Trợ cấp ốm đau chỉ bắt đầu tính cho bạn từ ngày thứ tư trở đi.

► Điều kiện 4: Không được trả lương trong thời gian nghỉ để điều trị ốm đau, thương tật

Bản chất của khoản trợ cấp ốm đau là nhằm giúp bạn giảm bớt gánh nặng tài chính trong quá trình bạn phải nghỉ việc điều trị và không được nhận lương. Vì vậy, nếu bạn vẫn được trả lương trong thời gian này thì sẽ không được nhận thêm phần trợ cấp ốm đau - thương tật.

Trường hợp đặc biệt khác, nếu như khoản tiền công ty chi trả cho bạn thấp hơn trợ cấp thì bạn sẽ nhận được cả khoản chi trả của công ty và phần chênh lệch giữa khoản công ty chi trả và trợ cấp.

2. Thời gian hưởng trợ cấp ốm đau là bao lâu?

Theo quy định, thời gian để hưởng khoản trợ cấp ốm đau là trong 18 tháng kể từ lần đầu tiên nhận trợ cấp. Về cơ bản khoản nhận trợ cấp của bạn sẽ cố định trong suốt thời gian đó và không có tính toán lại hay dừng trợ cấp. Sau 18 tháng thì khoản trợ cấp này sẽ chấm dứt bất kể bạn đã có khả năng làm việc hay chưa.

3. Mức hưởng trợ cấp ốm đau

Công thức tính trợ cấp ốm đau như sau:

Trợ cấp ốm đau một ngày = BQTL (12T) + 30 ngày x ⅔

Trong đó BQTL (12T) là số tiền bình quân tiền lương tháng tiêu chuẩn của mỗi tháng trong 12 tháng liền kề trước thời điểm bắt đầu chi trả trợ cấp.

Nghĩa là bạn lấy lương tiêu chuẩn (cơ bản) của 12 tháng trước cộng lại chia 12 sau đó chia cho 30 để ra lương cơ bản 1 ngày. Cuối cùng mức trợ cấp sẽ bằng ⅔ của lương cơ bản 1 ngày.

4. Thủ tục xin hưởng trợ cấp ốm đau, thương tật

Nếu bạn đang làm tại các công ty Nhật Bản, bạn chỉ cần thực hiện như sau:

- Thời gian nghỉ ốm, bạn liên lạc với phòng hành chính - nhân sự để hỏi thủ tục xin trợ cấp (傷病手当金支給申請）.

- Thông thường thì các công ty lớn sẽ chuẩn bị toàn bộ hồ sơ cho bạn, gửi đến nhà bạn để bạn điền các thông tin cá nhân, sau đó bạn nộp lại công ty để làm thủ tục.

Tuy nhiên, với các công ty nhỏ thì thường bạn sẽ phải tự thực hiện các thủ tục này. Nghĩa là bạn cần tự liên lạc với các công ty - Quỹ bảo hiểm xã hội mà công ty đang đóng sau đó:

- Điền thông tin, tới bệnh viện xin chứng nhận của bác sĩ vào tờ khai thông tin.

- Nộp trực tiếp lên cơ quan bảo hiểm hoặc có thể nhờ bên hành chính của công ty bạn.

Sau khi công ty bảo hiểm nhận đầy đủ hồ sơ sẽ duyệt và chuyển trợ cấp cho bạn. Thời gian xét duyệt hồ sơ sẽ mất khoảng trên dưới 1 tháng.

5. Những trường hợp nào không được hưởng trợ cấp ốm đau, thương tật?

Các trường hợp không đạt các điều kiện nêu ở Mục 1 sẽ không được hưởng trợ cấp ốm đau, thương tật, cụ thể:

- Vẫn được công ty chi trả lương trong thời gian nghỉ ốm đau, thương tật để điều trị.

- Đang nhận trợ cấp phúc lợi dành cho người tàn tật, khuyết tật.

- Đang nhận trợ cấp cho người già.

- Đang được hưởng bảo hiểm tai nạn lao động.

- Đang hưởng chế độ thai sản.

Ốm đau, bệnh tật chắc chắn là điều không ai mong muốn, nhưng vì rất nhiều lý do như thời tiết, công việc áp lực hoặc do sức khỏe yếu mà vẫn có một số trường hợp bạn phải nghỉ dài ngày do ốm đau, bệnh tật. Bạn hãy nhớ những thông tin trên để xin hưởng trợ cấp, giảm bớt gánh nặng chi phí trong thời gian không thể đi làm nhé!